Użytkowanie wieczyste to prawo użytkowania nieruchomości gruntowej stanowiącej własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Zazwyczaj nieruchomości te były oddawane w użytkowanie wieczyste na okres 99 lat z obowiązkiem ponoszenia corocznej opłaty. W dniu 31 sierpnia 2023 roku weszły w życie „przepisy epizodyczne” wprowadzające roszczenie użytkownika wieczystego o sprzedaż na jego rzecz nieruchomości gruntowej oddanej w użytkowanie wieczyste. Przepisy te wprowadzone zostały ustawą z dnia 26 maja 2023 roku o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw („Nowelizacja”).
Nieruchomości
Nieruchomości są bardzo wartościowym składnikiem majątku oraz bardzo dobrą lokatą kapitału. Ich nabywanie, zbywanie, dziedziczenie, budowanie, zagospodarowywanie czy administrowanie regulowane jest przez szeroko pojęte prawo nieruchomości. Z naszej perspektywy prawo nieruchomości jest jedną z najciekawszych dziedzin prawa. Nie da się jednak ukryć, że również jedną z najtrudniejszych. Jako warszawscy prawnicy nieruchomości zgłębiamy tajniki tej gałęzi prawa już od ponad 15 lat, łącząc zagadnienia z zakresu prawa cywilnego, administracyjnego, spółdzielczego czy lokalowego.
Czytaj dalej…
Na naszym blogu znajdą Państwo wpisy dotyczące bieżących zmian w prawie tzw. nowości w prawie nieruchomości, których w ostatnich latach jest bardzo dużo, dla przykładu dotyczących umów deweloperskich, zmian w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zmian w prawie budowlanym. Omawiamy zagadnienia powszechnie spotykane w obrocie nieruchomości jak nabywanie nieruchomości obciążonych hipoteką, możliwość zbycia lokalu z najemcą czy klauzule abuzywne w umowach deweloperskich.
Poruszamy również kwestie pojawiające się w prowadzonych przez nas postępowaniach sądowych takich jak służebności gruntowe, służebności drogi koniecznej, służebności przesyłu, jak również postępowaniach administracyjnych takich jak uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o pozwolenie na budowę i naszą absolutną perełkę są postępowania o uzyskanie zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca. Zwracamy uwagę jak bardzo ważne jest zbadanie stanu prawnego nieruchomości przed jej nabyciem oraz przeprowadzenie postępowań spadkowych. Opisujemy także zagadnienia związane z najmem lokali, zarówno lokali mieszkalnych jak również lokali użytkowych.
Zakup nieruchomości na licytacji komorniczej może być korzystną okazją do zakupu nieruchomości za cenę znacząco niższą niż w przypadku zakupu na rynku pierwotnym czy wtórnym. Jest to jednak proces, który jest dość długotrwały i sformalizowany oraz niesie ze sobą pewne ryzyka. Poznanie procedury zakup nieruchomości na licytacji komorniczej może pomóc podjąć decyzję, czy z takiego sposobu nabycia nieruchomości warto czy też nie warto korzystać.
W dniu 23 kwietnia 2023 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw (tzw. ustawa „wiatrakowa” lub „odległościowa”). Jej celem jest zwiększenie produkcji energii odnawialnej w Polsce poprzez ułatwienie możliwości inwestycji w zakresie elektrowni wiatrowych, przy zapewnieniu pełnej informacji o planowanej inwestycji dla okolicznych mieszkańców oraz zachowaniu maksymalnego poziomu bezpieczeństwa. W związku z nowelizacją, zmianie ulegną też inne ustawy – m.in. ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wprowadzona do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zmiana znaczenie wydłuży postępowania o uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy dla wszystkich inwestycji, nie tylko dotyczących elektrowni wiatrowych. Nowa regulacja może zaskoczyć wielu inwestorów.
Służebność gruntowa to ograniczone prawo rzeczowe. Jej istota polega na tym, że daje prawo każdorazowemu właścicielowi nieruchomości władnącej do cudzej nieruchomości (służebnej). Zakres tego prawa może być różny, a polegać może tak na czynieniu, czyli na korzystaniu przez każdorazowego właściciela nieruchomości władnącej w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej (np. służebność przejazdu, przechodu), jak i na nieczynieniu, czyli powstrzymywaniu się właściciela nieruchomości obciążonej od wykonywania niektórych przysługujących mu uprawnień wobec własnej nieruchomości.
Hipoteka – informacje ogólne
Hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym obciążającym nieruchomość, które może być ustanowione w celu zabezpieczenia określonej wierzytelności pieniężnej. Hipoteka wpisywana jest do działu IV księgi wieczystej nieruchomości. Wpis jest niezbędny do samego powstania hipoteki. W związku z tym, każdy potencjalny nabywca, który zna numer księgi wieczystej, może sprawdzić czy na danej nieruchomości ustanowiona jest hipoteka.
Co warte wskazania, hipoteka obciąża nie tylko samą nieruchomość (np. lokal mieszkalny), a także związane z nią przynależności (są to często np. piwnica czy strych).
Prawo nieruchomości włada bardzo szerokim zakresem pojęć odnoszących się do nieruchomości. Oferuje nam między innymi możliwość nabycia nieruchomości objętej prawem własności lokalu, jak również objętej spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu. Dwie wskazane powyżej formy – różnią się od siebie. Wobec tego, aby świadomie podjąć decyzje tytułem jakiego prawa chcemy nabyć nieruchomość, należy mieć na względzie poniżej przedstawione różnice i podobieństwa. Wówczas można świadomie dokonać nabycia prawa do lokalu ze wszystkimi jego konsekwencjami.
Strefy ochrony uzdrowiskowej zostały wprowadzone do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych –( „Ustawa”). Są one wydzielone jako części uzdrowiska albo obszaru ochrony uzdrowiskowej w celu ochrony czynników leczniczych i naturalnych surowców leczniczych, walorów środowiska i urządzeń uzdrowiskowych. Szczegółowo określa je statut uzdrowiska.
Od dnia 7 stycznia 2023 roku obowiązuje art. 87 ust. 3b Ustawy o z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zgodnie z którym, w przypadku wprowadzenia nowego planu zagospodarowania przestrzennego po luce planistycznej, gmina płaci sprzedającemu nieruchomość (pełne) odszkodowanie w wysokości różnicy między dawnym planem (sprzed 1995 r.) a nowym planem, a nie jedynie w wysokości różnicy między wartością wynikającą z faktycznego wykorzystania nieruchomości a nowym planem. Jednakże o co w tym wszystkim chodzi i do czego potrzebny jest nam taki przepis?
W obrocie prawnym zdarza się, że strony chcą zawrzeć jakąś umowę, lecz jej zawarcie jest w danym momencie niedogodne lub niemożliwe (z różnych przyczyn – czasowego braku środków lub potrzeby uzyskania odpowiednich zezwoleń). W celu zapewnienia możliwości zawarcia umowy, mogą zawrzeć umowę przedwstępną. Jest to instytucja uregulowana w art. 389 i 390 kodeksu cywilnego.
Do końca 2022 roku Książka Obiektu Budowlanego prowadzona była wyłącznie w formie papierowej. Od 1 stycznia 2023 roku ustawodawca wprowadził, obok wersji papierowej możliwość prowadzenia Cyfrowej Książki Obiektu Budowlanego, w skrócie c-KOB, tj. w wersji elektronicznej. Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego ma umożliwić i ułatwić procedurę budowlaną, a przede wszystkim ją usprawnić.